عبدالرسول شکیبافر

مشاور وزرای آموزش و پرورش دولت نهم و دهم (۶سال)

ارشد الهیات - فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه کرج

سوابق شغلی/مسئولیت/فعالیت

  • مشاور وزرای آموزش و پرورش دولت نهم و دهم (۶سال)

  • مدیرکل مناطق کمتر توسعه یافته و عشایری آموزش و پرورش به مدت سه سال

  • سرپرست مدارس جمهوری اسلامی ایران در کشور امارات متحده عربی حدود دو سال

  • مشاور رئیس سازمان و بازرسی آموزش و پرورش استان اصفهان و عضو گروه مشاوران جوان استانداری به مدت دو سال و نیم

  • تدریس و مدیریت در مقاطع تحصیلی از ابتدایی تا دانشگاه در داخل و خارج کشور

سوابق تحصیلی دانشگاهی

  • رشته و دانشگاه کارشناسی:

    کارشناس علوم دینی و معارف اسلامی دانشگاه قم (مدرسه عالی تربیتی و قضایی طلاب قم)

  • رشته و دانشگاه کارشناسی ارشد:

    ارشد الهیات - فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه کرج

  • سوابق تحصیلی حوزوی:‌

    تا پایان شرح لمعتین (به صورت غیر رسمی)

بخش ۱ – مسائل نظام آموزش و پرورش از منظر فرا نظام (فرا دستگاهی)

نظام آموزش و پرورش در شبکه‌ای فراتر از خود، شامل حاکمیت و جامعه به معنای کلی و ارتباط با دیگر نظام‌های اجتماعی و حاکمیتی قابل بررسی است. به‌عبارت دیگر می‌توان به نظام آموزش و پرورش از منظری خارج و فراتر از خودش نگریست و مسائل این لایه مانند تأثیر و تأثر دیگر نهادهای حاکمیتی یا اجتماعی و نظام آموزش و پرورش را مورد بررسی قرار داد. از نظر شما و به ترتیب اولویت حداکثر ۳ مسئله مهم و گلوگاهی نظام آموزش و پرورش در لایه فرا دستگاهی و ایده محوری شما برای حل هریک از این مسائل چیست؟

  • اصلاح قانون اهداف و وظایف آموزش و پرورش در مجلس شورای اسلامی


  • تقویت جایگاه و مسائل آموزش و پرورش در مراجع تصمیم‌ساز و سیاست‌گذار کشور


  • فراهم کردن استلزامات لازم قانونی در برنامه هفتم توسعه و قانون بودجه سنواتی به منظور تحقق کیفی برنامه‌ها و ماموریت‌های آموزش و پرورش

بخش ۲ – مسائل کلان نظام رسمی آموزش و پرورش

می‌توان به نظام آموزش و پرورش فارغ از نگاه جزءنگرانه به اجزای آن به مثابه یک کل درهم تنیده نگاه کرد. در این نگاه نظام آموزش و پرورش شامل سازمان و ساختار، مفاهیم، اجزاء و پدیده‌هایی است که به‌صورت یک کل متصل و پیچیده قابلیت بررسی دارد. از نظر شما به ترتیب اولویت، حداکثر ۳ مسئله مهم و گلوگاهی کلی و کلان نظام رسمی آموزش و پرورش فارغ از مسائل بخشی این نظام و ایده محوری شما برای حل هریک از این مسائل چیست؟

  • فاصله با شان و جایگاه حاکمیتی به عنوان دستگاه مولد سرمایه انسانی و عدم شفافیت و تعیین نقش‌ها در مشارکت و مسئوليت‌پذيري ارکان و عوامل سهيم و موثر و نهادها و دستگاه‌های دیگر در راستای تحقق ماموریت تربیتی (آموزشی و پرورشی)


  • وجود ساختار نامناسب و ناکارآمد و پرهزینه و عدم وجود سازکارهای لازم به منظور ارزیابی عملکرد موثر و ارتقاء کیفیت و بهره وری، دارای فرهنگ سازمانی بی‌انگیزه و ناهماهنگ و دارای ویژگی‌های چالش‌زا در ابعاد مختلف و بی‌کیفیتی در عملکرد پرسنل در سطوح مختلف


  • خروجی نامطلوب، تربیت و ارزشیابی تحصیلی تک ساحتی و عدم هماهنگی بین خروجی آموزش و پرورش با کنکور، برنامه آموزش عالی و حوزه‌های فنی و حرفه‌ای و مهارتی مورد نیاز جامعه

بخش ۳ – مسائل جاری و فوری نظام آموزش و پرورش

آموزش و پرورش در موقعیت فعلی درگیر مسائل متعدد جاری است. ممکن است برخی از این مسائل نیاز به توجه فوری و ویژه داشته باشند. از نظر شما و به ترتیب اولویت حداکثر ۳ مسئله مهم جاری یا اورژانسی نظام آموزش و پرورش و ایده محوری شما برای حل هر یک از این مسائل چیست؟

  • اجرای کامل طرح رتبه‌بندی فرهنگیان و تقویت انگیزه و مشارکت پذیری و بهره برداری حداکثری از ظرفیت منابع انسانی به منظور تحقق ماموریت‌ها و وظایف (سازماندهی نیروهای مدیریتی به صورت مناسب و موثر به دور از سیاست‌زدگی و براساس مصالح واقعی)


  • تمهید مقدمات و برنامه‌ریزی جهت بازگشایی مدارس متناسب با وضعیت کرونایی کشور


  • استفاده حداکثری از ظرفیت تدوین قانون برنامه توسعه هفتم کشور و بازنگری سند تحول و قانون بودجه سنواتی

بخش ۴ – مسائل مرتبط با حوزه یادگیری و رشد

در این بخش حوزه یادگیری و رشد را به‌طور خاص مدنظر قرار می‌دهیم. مفاهیم و پدیده‌هایی مانند برنامه درسی، فعالیت‌های آموزشی و تربیتی، مقاطع تحصیلی و رشدی، رشته‌های تحصیلی، استعداد، هدایت تحصیلی و محتوای یادگیری در این بخش جای می‌گیرند. از نظر شما و به ترتیب اولویت حداکثر ۳ مسئله مهم حوزه یادگیری و رشد و ایده محوری شما برای حل هریک از این مسائل چیست؟

  • نیاز به تغییر

    • از برنامه درسی موضوع محور به برنامه درسی مبتنی برساحت‌های تربیت برای کسب شایستگی‌ها
    • از برنامه درسی نتیجه محور به برنامه درسی پیامد محور (تحقق شایستگی‌ها درسطح محصول و سطح برونداد نظام و پیامد آن درسطح جامعه)
    • از یادگیری موضوعات به فرایند دستیابی به اندیشه‌ورزی و درک معنا
    • از جداسازی برنامه‌های آموزشی و پرورشی به برنامه درسی یکپارچه
    • از برنامه درسی تک وجهی به برنامه درسی چند وجهی (ساختار مثلثی)

  • نیاز به تغییر از برنامه ريزی كاملا متمركز به برنامه ريزی درسی متكی بر مشاركت موثر اركان و عوامل سهيم در تربيت در تمام سطوح


  • نیاز به تقویت رشته علوم انسانی، هنر و فنی و حرفه‌ای

بخش ۵ – مسائل مرتبط با حوزه منابع انسانی

مهم‌ترین رکن نظام تعلیم و تربیت، منابع انسانی است. موضوعاتی چون جذب، گزینش، آموزش بدو خدمت و ضمن خدمت، ارزیابی، انگیزش، شأن، عزت‌نفس و بسیاری موضوعات دیگر در مورد منابع انسانی قابل بررسی است. از نظر شما و به ترتیب اولویت حداکثر ۳ مسئله مهم حوزه منابع انسانی و ایده محوری شما برای حل هریک از این مسائل چیست؟

  • نیاز به تقویت شایستگی‌های اعتقادی، اخلاقی و حرفه‌ای مدیران و معلمان و تحکیم نقش الگویی آنان و فراهم آوردن سازوکارهای اجرایی برای مشارکت فعال و مؤثر ایشان در برنامه‌های تربیتی و فعالیت‌های پرورشی مدارس و واگذاری مسئولیت کلان تربیتی مدرسه به مدیران مدارس.

    ضرورت اتخاذ تدابیر مناسب جهت جذب، تربیت و به‌کارگیری نیروی انسانی شایسته و متعهد و عامل به رعایت حیا، عفاف و پوشش مناسب در کلیه مراکز اداری و آموزشی.

    نیاز به ایجاد انعطاف در برنامه‌های درسی تربیت‌ معلم متناسب با تحولات علمی و نیازهای نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی با تأکید بر رویکرد تلفیقی و به‌روزرسانی توانمندی‌های تربیتی و تخصصی معلمان.


  • تغییر از نگاه به معلم به عنوان کارمند اداری به معلم به عنوان شخصیتی علمی و تربیتی و ایجاد سازوکارهای لازم برای تقویت جایگاه و منزلت فرهنگی و اجتماعی معلمان.

    استقرار نظام سنجش صلاحیت‌های عمومی، تخصصی و حرفه‌ای، تعیین ملاک‌های ارزیابی و ارتقای مرتبه (نظام رتبه‌بندی) علمی و تربیتی معلمان و تقویت انگیزه ارتقای شغلی در آنان بر اساس نظام معیار اسلامی و بهینه‌سازی نظام پرداخت‌ها، مبتنی بر شایستگی‌ها و بر اساس رویکرد رقابتی و ایجاد سازوکارهای قانونی برای افزایش انگیزه معلمان و مربیان با ساماندهی مناسب خدمات و امکانات رفاهی و رفع مشکلات مادی و معیشتی آنان.


  • ساماندهی و به‌کارگیری بهینه و اثربخش منابع انسانی و توزیع عادلانه آن در سراسر کشور و ایجاد سازوکارهای لازم برای تربیت و نگهداشت مدیران و راهبران آموزشی و تربیتی و تلاش برای افزایش ثبات مدیریت در مجموعه نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی.

    طراحی و اجرای الگوی بالندگی شغلی حرفه‌ای برای منابع انسانی و تقویت دوره‌های ضمن خدمت.

بخش ۶ – مسائل مرتبط با حوزه منابع مالی، فضا و تجهیزات

این بخش شامل موضوعاتی از جمله تامین منابع مالی، نحوه توزیع و هزینه‌کرد منابع مالی، تامین و توزیع فضا و تجهیزات، و ارتباط منابع مالی و فضا و تجهیزات با عملکرد نهایی نظام تعلیم و تربیت می‌باشد. از نظر شما و به ترتیب اولویت حداکثر ۳ مسئله مهم حوزه منابع مالی، فضا و تجهیزات و ایده محوری شما برای حل هریک از این مسائل چیست؟

  • نیاز به تغییر

    • از انحصار در تامین منابع به مشارکت در تامین منابع
    • از هزینه کرد منابع به مدیریت و سیاست‌گذاری بهینه منابع و مصارف
    • از عرضه‌ مدار و نهاده محور به ستانده مدار و نتیجه محور
    • از توزیع یکسان منابع به تنوع منابع و توزیع عادلانه
    • از نگاه به نظام تعلیم و تربیت به مثابه دستگاهی مصرفی به دستگاهی سرمایه ای و مولد منابع انسانی
    • از تغيير در روش نظارت بر هزينه توسط ذيحسابي به حسابرسی پس از خرج

  • نیاز به تغییر

    • از تامین کلاس درس به ساماندهی موقعیت‌های یادگیری و رسیدن به استاندارهای فضای تربیتی
    • از انحصار یادگیری در کلاس درس به تنوع بخشی به محیط‌های تربیتی و یادگیری
    • از مدارس بی‌هویت و فاقد امکانات و فناوری به مدارسی با هویت مدرسه صالح و کانون تربیتی محله
    • از نگاه ابزاری به فناوری‌ها به استفاده هوشمندانه از فناوری‌های نو متناسب با نظام معیار اسلامی
    • از نگاه تفكيكي به فضاي فيزيكي مدارس به نگاه فرآيندي به تربيت و ساخت مجتمع‌هاي تربيتي
    • از معماري بي هويت و وارداتي به معماري اسلامي ايراني
    • از طراحي مدارس توسط مهندسين فني به طراحي تيمي با لحاظ نمودن ابعاد مدرسه صالح

بخش ۷ – مسائل مرتبط با مدرسه

مدرسه به‌عنوان کانون تربیت محلی و محیط یادگیری رسمی مورد توجه سند تحول قرار دارد. هر چند می‌توان از منظر بخش‌های دیگر این پرسش‌نامه نیز به مسائل مرتبط با مدرسه پرداخت، به دلیل اهمیت بالای موضوع مدرسه در این بخش به ترتیب اولویت حداکثر ۳ مسئله مهم حوزه مدرسه و ایده محوری شما برای حل هر یک از این مسائل را بیان بفرمایید؟

  • اصلاح آیین‌نامه اجرایی مدارس و تقویت مدیریت و تفویض اختیار به مدرسه به عنوان نقطه اتکای دولت و ملت در رشد، تعالی و پیشرفت کشور و کانون تربیت محله، خودارزیاب، مسئول و پاسخگو نسبت به نظارت و ارزیابی بیرونی، دارای ظرفیت تصمیم‌سازی برای نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی و برخوردار از بهره فناوری آموزشی در سطح معیار؛ با توجه به طیف منابع و رسانه‌های یادگیری (شبکه ملی اطلاعات و ارتباطات).


  • لزوم ایجاد ظرفیت پذیرش تفاوت‌های فردی، کشف و هدایت استعدادهای متنوع فطری و پاسخگویی به نیازها، علائق و رغبت دانش‌آموزان در راستای مصالح و چارچوب نظام معیار اسلامی


  • متکی بر ارکان تعلیم و تربیت و بهره‌مند از ظرفیت عوامل سهیم و موثر و مبتنی بر مشارکت ذی‌نفعان با تاکید بر مربیان، دانش‌آموزان و خانواده. دارای تعامل اثربخش با مساجد و دیگر نهادها، مراکز مذهبی و کانون‌های محلی نظیر فرهنگسرا، کتابخانه‌های عمومی و برخوردار از ارتباط مستمر و موثر با عالمان دینی، صاحب‌نظران و متخصصان و دارای پیوند موثر با موضوعات و مسائل جامعه در مقیاس محلی، منطقه‌ای و ملی با حضور فعال در حیات اجتماعی

بخش ۸ – مسائل مرتبط با آینده

با توجه به تحولات درونی و فشار عوامل بیرونی بر نظام تعلیم و تربیت، از نظر شما و به ترتیب اولویت حداکثر ۳ فرصت یا چالش مهم حوزه مسائل مرتبط با آینده نظام تعلیم و تربیت و ایده محوری شما برای مواجهه با هریک از این مسائل چیست؟

  • ایجاد جامعه شكوفا و مولد علم و فناوري از مسیر تربيت و توانمندسازي سرمايی انساني با تأكيد بر پرورش انسان‌های متقي، کارآفرین، خودباور، خلاق، نوآور و توانا در توليد علم، فناوري و نوآوري متناسب با ارزش‌هاي اسلامي و نيازهاي جامعه و اصلاح و انسجام‌ بخشيدن به ساختارها و فرآیندها (توسعه مشارکت، عدم تمرکز، افزایش بهره‌وری و تامین کفایت مالی)


  • نهادينه كردن نگرش اسلامي به علم و تسريع در فرايندهاي اسلامي شدن نهادهاي آموزشي و نهادينه كردن دانش در جامعه و مدیریت آن و جهت‌دهي آموزش به سمت حل مشكلات و رفع نيازهاي واقعي و اقتضائات كشور با توجه به آمایش سرزمین


  • ايجاد هماهنگي بین آموزش و پرورش و آموزش عالی و کاهش مرزهاي ميان نظام تعليم و تربيت رسمي و غير رسمي و تعامل فعال و اثرگذار با کشورهاي ديگر به‌ويژه كشورهاي منطقه و جهان اسلام

بخش ۹ – درخواست‌های راهبردی

از نظر شما و به‌ترتیب اولویت حداکثر ۳ درخواست مهم وزیر آموزش و پرورش آینده از رییس جمهور پیش از پذیرش مسئولیت، چه باید باشد؟

  • انتخاب و انتصاب نیروهای کیفی براساس الگوی شایستگی به دور از مسایل سیاسی و جناحی


  • تمرکز بر تحقق مفاد اسناد بالادستی مصوب و پرهیز جدی از ارائه برنامه‌های جدید و تولید اسناد تکراری


  • بهره برداری حداکثری از ظرفیت تدوین برنامه هفتم توسعه و قانون بودجه سنواتی به منظور تحقق ماموریت‌های آموزش و پرورش

ارسال دیدگاه